არქეოლოგია როგორც მეცნიერება ჩამოყალიბდა მე-20 საუკუნის დასაწყისში. მანამდე იგი წარმოაგენდა ანტიკური ხანის შემსწავლელი ხელოვნებათმცოდნეობის მიმართულება. არქეოლოგიის დარგები გამოიყოფა ეპოქების (ქვის ხანის, ბრინჯაოს ხანის), კულტურულ-ისტორიული ან ეთნოგრაფიული რეგიონის შესაბამისად. არქეოლოგიური მასალების დამუშავებისათვის გამოიყენება ტიპოლოგიური, ტრასეოლოგიური, კარტოგრაფიული და სხვა მეთოდები.

არქეოლოგები ახდენენ მოპოვებული არქეოლოგიური მასალის დათარიღებას. მათი ქრონოლოგია შეიძლება იყოს აბსოლუტური, ანუ გამოსახული წლებში, საუკუნეებში, ათასწლეულებში, ან ფარდობითი სხვა ძეგლებთან მიმართებაში (უფრო ადრინდელი, უფრო გვიანდელი). არქეოლოგიური დათარიღება ხდება თვით არქეოლოგიური (სტრატიგრაფიული, ტიპოლოგიური და ა.შ.) ან საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა მეთოდებით (რადიონახშირბადული და სხვა).